Môn Ngữ văn lớp 8, học sinh tham khảo một số mẫu phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân ngắn gọn, ý nghĩa?
Tổng hợp mẫu phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân ngắn gọn, ý nghĩa?
Dưới đây là tổng hợp một số mẫu phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân, học sinh tham khảo môn Ngữ văn lớp 8:
Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân mẫu 1
Quê hương là mảnh đất nuôi dưỡng tâm hồn mỗi con người, là nơi chôn nhau cắt rốn, nơi lưu giữ những ký ức đẹp đẽ nhất của tuổi thơ. Trong dòng chảy văn học Việt Nam, nhiều tác giả đã thể hiện tình yêu quê hương qua những trang thơ chan chứa cảm xúc. Một trong những bài thơ tiêu biểu về đề tài này chính là bài Quê hương của Đỗ Trung Quân. Với ngôn từ giản dị, mộc mạc nhưng sâu sắc, bài thơ đã khắc họa một bức tranh quê hương đầy yêu thương, gợi lên những tình cảm chân thành trong lòng độc giả.
Bài thơ mở đầu bằng những câu hỏi hồn nhiên của một đứa trẻ:
“Quê hương là gì hở mẹ
Mà cô giáo dạy phải yêu?
Quê hương là gì hở mẹ
Ai đi xa cũng nhớ nhiều?”
Những câu hỏi này không chỉ đơn thuần là sự tò mò của trẻ thơ mà còn gợi lên một vấn đề mang tính triết lý sâu sắc: Quê hương là gì? Vì sao con người phải yêu quê hương? Nhà thơ đã đặt ra một câu hỏi chung cho tất cả mọi người, để rồi từ đó từng hình ảnh của quê hương được tái hiện qua những ký ức ngọt ngào của tuổi thơ.
Tác giả không định nghĩa quê hương bằng những khái niệm trừu tượng mà diễn tả nó qua những hình ảnh gần gũi, thân thuộc:
“Quê hương là chùm khế ngọt
Cho con trèo hái mỗi ngày
Quê hương là đường đi học
Con về rợp bướm vàng bay.”
Những hình ảnh như “chùm khế ngọt”, “đường đi học”, “bướm vàng” đều gợi lên những ký ức êm đềm của tuổi thơ. Đây không chỉ là những khung cảnh quen thuộc ở làng quê Việt Nam mà còn là những kỷ niệm gắn bó với biết bao thế hệ.
Không chỉ có thiên nhiên, quê hương còn là những kỷ niệm gắn với cuộc sống hàng ngày:
“Quê hương là con diều biếc
Tuổi thơ con thả trên đồng
Quê hương là con đò nhỏ
Êm đềm khua nước ven sông.”
Những hình ảnh này không chỉ là vẻ đẹp của làng quê mà còn mang đậm dấu ấn tuổi thơ của mỗi người. “Con diều biếc” gợi nhắc đến những buổi chiều thả diều đầy ước mơ, “con đò nhỏ” gợi lên hình ảnh dòng sông êm đềm, nơi gắn bó với những chuyến đò ngang chở bao kỷ niệm.
Quê hương không chỉ là cảnh vật mà còn là tình cảm gắn bó giữa con người với con người. Tác giả đã thể hiện điều đó qua hình ảnh người mẹ:
“Quê hương là cầu tre nhỏ
Mẹ về nón lá nghiêng che.”
Hình ảnh “mẹ về nón lá nghiêng che” vừa giản dị, mộc mạc nhưng lại chứa đựng tình mẫu tử thiêng liêng. Quê hương không chỉ là nơi ta sinh ra mà còn là nơi có những người thân yêu luôn chở che, yêu thương ta.
Bên cạnh đó, tác giả cũng gợi lên những âm thanh và hương vị thân quen của quê hương:
“Là hương hoa đồng cỏ nội
Bay trong giấc ngủ đêm hè
Quê hương là vòng tay ấm
Con nằm ngủ giữa mưa đêm.”
Những hình ảnh “hương hoa đồng cỏ nội”, “vòng tay ấm” khiến người đọc liên tưởng đến những ký ức êm đềm, những ngày hè yên bình hay những đêm mưa lạnh nhưng đầy ấm áp trong vòng tay cha mẹ. Đó chính là những thứ làm nên giá trị thiêng liêng của quê hương.
Tác giả tiếp tục khắc họa quê hương qua những gam màu rực rỡ:
“Quê hương là vàng hoa bí
Là hồng tím giậu mồng tơi
Là đỏ đôi bờ dâm bụt
Màu hoa sen trắng tinh khôi.”
Những màu sắc này không chỉ tái hiện vẻ đẹp tươi sáng của làng quê mà còn là biểu tượng cho sự bình dị, chân chất của con người nơi đây.
Tình yêu quê hương được tác giả kết lại bằng hai câu thơ mang ý nghĩa sâu sắc:
“Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi.”
Quê hương cũng giống như mẹ, là duy nhất, là không thể thay thế. Đây không chỉ là một lời khẳng định mà còn là một lời nhắn nhủ đầy cảm xúc, gợi lên trong lòng mỗi người nỗi nhớ quê hương da diết.
Bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân thành công không chỉ nhờ vào nội dung mà còn bởi nghệ thuật giản dị nhưng tinh tế:
Sử dụng điệp ngữ “Quê hương là…”: Nhấn mạnh và khắc sâu những hình ảnh đặc trưng của quê hương vào lòng người đọc. với Hình ảnh gần gũi, thân thuộc Giúp người đọc dễ dàng đồng cảm và liên tưởng đến chính quê hương của mình. Ngôn ngữ mộc mạc, giàu cảm xúc giúp người đọc Dễ hiểu nhưng lại có sức lay động mạnh mẽ.
Bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân không chỉ là một bài thơ tả cảnh mà còn là một bài ca về tình yêu quê hương. Qua những hình ảnh thân thuộc, tác giả đã gợi lên trong lòng mỗi người những ký ức đẹp đẽ và tình cảm gắn bó với nơi chôn nhau cắt rốn. Đọc bài thơ, ta không chỉ cảm nhận được vẻ đẹp của quê hương mà còn thấy được tầm quan trọng của việc trân trọng và gìn giữ những giá trị quê nhà. Mỗi người chúng ta, dù đi xa đến đâu, vẫn luôn mang theo hình bóng quê hương trong trái tim mình.
Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân mẫu 2
Quê hương là nơi chôn nhau cắt rốn, là không gian nuôi dưỡng tâm hồn và ký ức tuổi thơ của mỗi con người. Từ bao đời nay, quê hương luôn là một đề tài quen thuộc trong thi ca Việt Nam, được các nhà thơ, nhà văn khắc họa qua những hình ảnh thân thương, gần gũi. Trong số đó, bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân là một tác phẩm tiêu biểu, thể hiện tình yêu sâu nặng với quê nhà qua những vần thơ giản dị mà chan chứa cảm xúc.
Bài thơ mở đầu bằng những câu hỏi ngây thơ của một đứa trẻ:
“Quê hương là gì hở mẹ
Mà cô giáo dạy phải yêu?
Quê hương là gì hở mẹ
Ai đi xa cũng nhớ nhiều?”
Câu hỏi tưởng chừng hồn nhiên nhưng lại mang tính triết lý sâu sắc. Đối với trẻ thơ, quê hương là một khái niệm trừu tượng mà các em chưa thể cảm nhận hết. Thế nhưng, từ những điều bình dị nhất, quê hương lại dần hiện lên trong tâm thức qua lời giải thích của người mẹ, qua những trải nghiệm tuổi thơ.
Tác giả không định nghĩa quê hương bằng những lời lẽ hàn lâm mà qua những hình ảnh bình dị, gần gũi:
“Quê hương là chùm khế ngọt
Cho con trèo hái mỗi ngày
Quê hương là đường đi học
Con về rợp bướm vàng bay.”
Những hình ảnh như “chùm khế ngọt”, “đường đi học”, “bướm vàng” đều gợi lên những kỷ niệm tuổi thơ trong sáng và hồn nhiên. Cây khế nơi góc vườn, con đường làng với những cánh bướm bay lượn chính là biểu tượng của ký ức mà ai cũng từng trải qua.
Không chỉ dừng lại ở cảnh vật thiên nhiên, bài thơ tiếp tục mở rộng với những hình ảnh về sinh hoạt đời thường:
“Quê hương là con diều biếc
Tuổi thơ con thả trên đồng
Quê hương là con đò nhỏ
Êm đềm khua nước ven sông.”
Những hình ảnh này khắc họa bức tranh quê hương yên bình, nơi có cánh đồng xanh mướt, có dòng sông êm đềm và có những trò chơi tuổi thơ đầy ắp tiếng cười. Quê hương hiện lên không chỉ qua cái nhìn của đứa trẻ mà còn trong nỗi nhớ da diết của những ai đã đi xa.
Quê hương không chỉ là nơi chốn, mà còn là nơi lưu giữ tình cảm gia đình thiêng liêng. Hình ảnh người mẹ xuất hiện đầy trìu mến:
“Quê hương là cầu tre nhỏ
Mẹ về nón lá nghiêng che.”
Câu thơ gợi lên hình ảnh người mẹ tần tảo, dáng mẹ liêu xiêu trên chiếc cầu tre nhỏ, chiếc nón lá nghiêng che cả nắng mưa. Chính tình yêu thương của mẹ đã làm nên sự ấm áp của quê hương.
Không chỉ có hình ảnh, bài thơ còn tái hiện những thanh âm và hương vị quen thuộc:
“Là hương hoa đồng cỏ nội
Bay trong giấc ngủ đêm hè
Quê hương là vòng tay ấm
Con nằm ngủ giữa mưa đêm.”
Hương hoa đồng nội, vòng tay ấm áp của mẹ cha trong những đêm mưa đã trở thành những kỷ niệm khó quên, khiến người con dù có đi xa vẫn không thể nguôi ngoai nỗi nhớ.
Tác giả tiếp tục vẽ nên quê hương bằng những gam màu đặc trưng:
“Quê hương là vàng hoa bí
Là hồng tím giậu mồng tơi
Là đỏ đôi bờ dâm bụt
Màu hoa sen trắng tinh khôi.”
Những sắc màu này không chỉ gợi nhắc vẻ đẹp bình dị của làng quê mà còn chứa đựng những ký ức tuổi thơ. Mỗi loài hoa đều mang trong mình một phần ký ức, gợi nhắc về những ngày tháng vô tư, hồn nhiên.
Tình yêu quê hương được kết tinh trong hai câu thơ cuối đầy sâu sắc:
“Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi.”
Quê hương giống như mẹ, là duy nhất, không thể thay thế. Câu thơ vừa là một lời khẳng định vừa là một lời nhắn nhủ đầy cảm xúc, đánh thức trong lòng mỗi người tình yêu và lòng biết ơn với quê nhà.
Bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân là một bài ca xúc động về tình yêu quê nhà. Với những hình ảnh thân thuộc, tác giả đã gợi lên trong lòng người đọc những ký ức đẹp đẽ và cảm xúc chân thành về nơi chôn nhau cắt rốn. Quê hương không chỉ là nơi sinh ra mà còn là nguồn cội, là nơi lưu giữ tình cảm gia đình và những kỷ niệm tuổi thơ. Bài thơ không chỉ khiến ta yêu hơn quê hương mình mà còn nhắc nhở mỗi người luôn trân trọng và gìn giữ những giá trị đẹp đẽ của quê nhà. Dù đi đâu về đâu, quê hương vẫn luôn là bến đỗ bình yên trong trái tim mỗi con người.
Lưu ý: Mẫu phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân chỉ mang tính chất tham khảo!
Tổng hợp mẫu phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân ngắn gọn, ý nghĩa? Các yêu cầu trong phát triển năng lực văn học lớp 8? (Hình từ Internet)
Các yêu cầu trong phát triển năng lực văn học lớp 8?
Căn cứ Mục 3 Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT quy định yêu cầu phát triển năng lực văn học đối với học sinh lớp 8 như sau:
– Phân biệt được các thể loại truyện, thơ, kí, kịch bản văn học và một số tiểu loại cụ thể.
– Nhận biết được đặc điểm của ngôn ngữ văn học, nhận biết và phân tích được tác dụng của những yếu tố hình thức và biện pháp nghệ thuật gắn với mỗi thể loại văn học.
– Nhận biết được giá trị biểu cảm, giá trị nhận thức, giá trị thẩm mĩ.
– Phân tích được tính hình tượng, nội dung và hình thức của tác phẩm văn học.
– Có thể tạo ra được một số sản phẩm có tính văn học.
Yêu cầu cần đạt về năng lực tự hoàn thiện của học sinh lớp 8?
Căn cứ Mục 9 Chương trình giáo dục phổ thông Tổng thể ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT quy định yêu cầu cần đạt về năng lực tự hoàn thiện của học sinh lớp 8 như sau:
– Tự đặt được mục tiêu học tập để nỗ lực phấn đấu thực hiện.
– Biết lập và thực hiện kế hoạch học tập; lựa chọn được các nguồn tài liệu học tập phù hợp; lưu giữ thông tin có chọn lọc bằng ghi tóm tắt, bằng bản đồ khái niệm, bảng, các từ khoá; ghi chú bài giảng của giáo viên theo các ý chính.
– Nhận ra và điều chỉnh được những sai sót, hạn chế của bản thân khi được giáo viên, bạn bè góp ý; chủ động tìm kiếm sự hỗ trợ của người khác khi gặp khó khăn trong học tập.
– Biết rèn luyện, khắc phục những hạn chế của bản thân hướng tới các giá trị xã hội.
Chuyên mục: Giáo Dục
Nguồn: THPT Phạm Kiệt

Giới thiệu tác giả cho website THPT Phạm Kiệt Sơn Hà
Tên tác giả: Khanh Nguyễn
Vai trò: Biên tập viên nội dung, người phụ trách thông tin và tin tức của THPT Phạm Kiệt Sơn Hà.
Giới thiệu:
Khanh Nguyễn là người chịu trách nhiệm cập nhật tin tức, sự kiện và hoạt động quan trọng của THPT Phạm Kiệt Sơn Hà. Với tinh thần trách nhiệm cao, tác giả mang đến những bài viết chất lượng, phản ánh chính xác những chuyển động trong nhà trường, từ các hoạt động đoàn thể đến công tác giảng dạy và thành tích của học sinh, giáo viên.
Với kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục và truyền thông, Khanh Nguyễn cam kết cung cấp những thông tin hữu ích, giúp phụ huynh, học sinh và giáo viên nắm bắt nhanh chóng các sự kiện quan trọng tại trường. Đặc biệt, tác giả luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến các phong trào thi đua, công tác đoàn thể và những thành tích nổi bật của trường trong từng năm học.
Lĩnh vực phụ trách:
Cập nhật tin tức về các hoạt động giáo dục tại trường.
Thông tin về các sự kiện, hội nghị, đại hội quan trọng.
Vinh danh thành tích của giáo viên, học sinh.
Truyền tải thông điệp của nhà trường đến phụ huynh và học sinh.