Hướng dẫn học sinh soạn bài Thương nhớ mùa xuân lớp 11 ngắn gọn, đầy đủ nội dung mới nhất?
Soạn bài Thương nhớ mùa xuân lớp 11 ngắn gọn, đầy đủ?
Thương nhớ mùa xuân là tác phẩm tùy bút được khắc họa khung cảnh mùa xuân và miêu tả nó một cách chân thực và tuyệt đẹp, tác giả đã bộc lộ nỗi nhớ về Hà Nội.
Dưới đây là hướng dẫn soạn bài Thương nhớ mùa xuân ngắn gọn:
Soạn bài Thương nhớ mùa xuân, trả lời câu hỏi giữa bài:
Câu 1: Chú ý cách tác giả giới thiệu về tháng Giêng và mùa xuân.
Vũ Bằng mở đầu đoạn trích bằng cách nhấn mạnh tình yêu tự nhiên của con người đối với mùa xuân, một sự gắn bó sâu sắc và không thể cưỡng lại.
Ông sử dụng hàng loạt hình ảnh so sánh và ẩn dụ mang tính chất tự nhiên, tất yếu:
“Ai bảo được non đừng thương nước, bướm đừng thương hoa, trăng đừng thương gió?”
“Ai cấm được mẹ yêu con, ai cấm được cô gái còn son nhớ chồng thì mới hết được người mê luyến mùa xuân.”
Cách giới thiệu này không trực tiếp mô tả mùa xuân mà đi từ tình cảm của con người, cho thấy mùa xuân có sức hấp dẫn không thể cưỡng lại.
Từ đó, ông dẫn dắt người đọc vào những suy tư và tình cảm mãnh liệt của nhân vật “tôi” đối với mùa xuân.
Câu 2: Cảnh sắc và con người Hà Nội vào mùa xuân có đặc điểm gì?
Vũ Bằng miêu tả mùa xuân Hà Nội không chỉ bằng cảnh sắc thiên nhiên mà còn qua những sinh hoạt đời sống thường ngày của con người.
Cảnh sắc mùa xuân Hà Nội:
“Mưa riêu riêu, gió lành lạnh” → không khí se lạnh đặc trưng.
“Tiếng nhạn kêu trong đêm xanh” → gợi cảm giác yên bình, thơ mộng.
“Tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa” → không khí lễ hội, văn hóa truyền thống.
“Câu hát huệ tình của cô gái đẹp như thơ mộng” → vẻ đẹp trữ tình, lãng mạn.
Con người Hà Nội trong mùa xuân:
Người yêu cảnh mùa xuân thường khoác áo lông, ngậm ống điếu, ra ngoài tận hưởng khí xuân.
Các cô gái Hà Nội xinh đẹp, duyên dáng, mặc những bộ áo len, áo nhung rực rỡ, in bóng xuống mặt nước Hồ Gươm.
Không khí lễ hội, sinh hoạt ngày Tết: đi chùa cầu nguyện, xem hát, uống rượu đầu năm.
=> Hà Nội vào mùa xuân vừa đẹp, thơ mộng, vừa đậm đà bản sắc văn hóa, và chứa đựng không khí đầm ấm, sum vầy.
Câu 3: Cảm xúc của nhân vật “tôi” trước mùa xuân thế nào?
Cảm xúc của nhân vật “tôi” trước mùa xuân rất mãnh liệt, nồng nàn, vừa hứng khởi, say mê, vừa bồi hồi, hoài niệm:
Say mê, rạo rực:
“Ngồi yên không chịu được.”
“Nhựa sống trong người căng lên như máu căng lên trong lộc của loài nai.”
“Cùng với mùa xuân trở lại, tim người ta dường như cũng trẻ hơn ra.”
Ông cảm thấy muốn yêu thương mọi thứ, từ con người đến thiên nhiên.
Hoài niệm, yêu thương sâu sắc:
Nhớ về mùa xuân Bắc Việt, Hà Nội, nhớ những hình ảnh quen thuộc trong quá khứ.
Trân trọng những giá trị gia đình, những nét đẹp văn hóa truyền thống.
=> Cảm xúc của nhân vật “tôi” không chỉ là niềm vui trước mùa xuân, mà còn là sự khao khát, nhớ nhung về quê hương, về những gì thân thuộc đã xa rời.
Câu 4: Ở phần 3, tác giả đã bày tỏ cảm xúc gì về mùa xuân Hà Nội?
Ở phần 3, Vũ Bằng thể hiện một cảm xúc rất đặc biệt về mùa xuân Hà Nội:
Đó là một mùa xuân “thần thánh” – có sức hấp dẫn mạnh mẽ đến mức con người không thể ngồi yên.
Mùa xuân khiến con người khao khát sống và yêu thương:
“Ra ngoài trời, thấy ai cũng muốn yêu thương, về đến nhà lại cũng thấy yêu thương nữa.”
Không khí gia đình ấm áp, sum vầy trong những ngày đầu năm làm ông cảm thấy “có không biết bao nhiêu là hoa mới nở, bướm ra ràng mở hội liên hoan.”
Cảm giác trân trọng giá trị gia đình và truyền thống:
“Nhang trầm, đèn nến, và nhất là bầu không khí gia đình đoàn tụ êm đềm.”
Đây không chỉ là niềm vui mà còn là sự biết ơn, trân trọng những giá trị thiêng liêng của quê hương, gia đình.
=> Cảm xúc về mùa xuân Hà Nội không chỉ là niềm hân hoan mà còn chứa đựng sự hoài niệm, nhớ thương sâu sắc.
Câu 5: Thời tiết đặc trưng của Hà Nội sau rằm tháng Giêng như thế nào?
Sau rằm tháng Giêng, thời tiết Hà Nội có nhiều thay đổi đặc trưng:
Không còn rét căm căm của mùa đông, nhưng vẫn se lạnh dễ chịu:
“Rét vẫn còn vương trên ngọn xoan đào.”
Nhưng đất ngoài vườn đã khô ráo, sạch bong.
Mưa phùn mùa đông đã giảm, thay vào đó là mưa xuân nhẹ nhàng:
“Mưa xuân bắt đầu thay thế cho mưa phùn.”
“Không còn làm cho nền trời dùng đục như màu pha lê mờ.”
Trời trong xanh hơn, có những tia sáng ấm áp:
“Sáng dậy, nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện ở trên trời.”
“Trên nền trời trong trong có những làn sáng hồng hồng rung động.”
=> Thời tiết sau rằm tháng Giêng dịu nhẹ, ấm áp hơn, mang đến cảm giác tươi mới, tràn đầy sức sống.
Câu 6: Trong tâm trí tác giả, trăng tháng Giêng có gì đặc biệt?
Trăng tháng Giêng trong tâm trí Vũ Bằng mang một vẻ đẹp rất riêng, rất nên thơ và lãng mạn:
Trăng có vẻ đẹp dịu dàng, trong sáng:
“Cái trăng tháng Giêng, non như người con gái mơn mởn đào tơ.”
Không sáng lộng lẫy như trăng mùa thu, cũng không úa héo như trăng tháng Một.
“Ánh trăng không vàng mà trắng như sữa, trong như nước ôn tuyền.”
Trăng gợi cảm giác bâng khuâng, e ấp:
“Nàng trinh nữ thẹn thùng, vén màn hoa ở lầu cao nhìn xuống để xem ai là tri kỉ.”
Trăng mang nét đẹp duyên dáng, kín đáo, gợi nhớ đến tình yêu thầm kín, sâu lắng.
Trăng khiến con người cảm thấy bay bổng, mơ màng:
“Mình cảm như thấy mình bay trong không gian vô bờ bến.”
Tiếng trăng như “thủ thỉ thì thầm,” hòa cùng những câu chuyện thân mật đêm xuân.
=> Trăng tháng Giêng trong tâm trí tác giả không chỉ đẹp về hình ảnh mà còn gắn với cảm xúc yêu thương, nhớ nhung. Nó là ánh trăng của ký ức, của quê hương, của những kỷ niệm đẹp đã xa.
Soạn bài Thương nhớ mùa xuân, trả lời câu hỏi cuối bài
Câu 1: Đề tài của văn bản “Thương nhớ mùa xuân” là gì? Dựa vào đâu để em biết được điều đó?
Đề tài của văn bản Thương nhớ mùa xuân là tình yêu và nỗi nhớ mùa xuân Hà Nội, Bắc Việt.
Văn bản tập trung miêu tả vẻ đẹp của mùa xuân về thiên nhiên, phong tục, con người Hà Nội, đồng thời thể hiện tình cảm hoài niệm da diết của tác giả về quê hương.
Dấu hiệu nhận biết:
Ngay từ nhan đề Thương nhớ mùa xuân đã thể hiện rõ nội dung về mùa xuân và tâm trạng nhớ thương của tác giả.
Trong văn bản, tác giả nhiều lần nhắc đến mùa xuân Hà Nội, thời tiết, cảnh vật, con người, không khí ngày Tết, cho thấy tình yêu sâu sắc dành cho mùa xuân quê hương.
Câu 2: Xác định nội dung chính của mỗi phần trong văn bản. Theo em, mạch lô-gích chính gắn kết các phần của văn bản là gì?
Nội dung chính của mỗi phần:
Phần mở đầu (đoạn 1 – 2):
Tác giả khẳng định mùa xuân là mùa đẹp nhất, gắn liền với tình yêu của con người.
Dẫn dắt vào cảm xúc thương nhớ mùa xuân.
Phần giữa (đoạn 3 – 8):
Miêu tả cảnh sắc và không khí mùa xuân Hà Nội:
Cảnh vật đặc trưng: mưa xuân, gió lạnh, tiếng nhạn, trống chèo, tiếng hát huệ tình.
Sinh hoạt ngày Tết: đi chùa, xem hát, uống rượu đầu năm.
Cảm giác say mê, rạo rực của con người trước mùa xuân.
Phần cuối (đoạn 9 – hết):
Thời tiết Hà Nội sau rằm tháng Giêng.
Hình ảnh trăng tháng Giêng và cảm xúc của con người.
Sự gắn kết giữa mùa xuân và những giá trị gia đình, văn hóa truyền thống.
Mạch lô-gích gắn kết các phần:
Văn bản được triển khai theo mạch cảm xúc tự nhiên của nhân vật “tôi”: từ cảm xúc chung về mùa xuân, đến cảnh sắc Hà Nội ngày Tết, rồi cảm xúc say mê, hoài niệm, và tình yêu gia đình, quê hương.
Câu 3: Cái “tôi” trữ tình trong văn bản thể hiện tình cảm, cảm xúc gì? Hãy dẫn ra một số câu văn thể hiện rõ tình cảm, cảm xúc ấy.
Cái “tôi” trữ tình trong văn bản thể hiện tình yêu nồng nàn, say mê và nỗi nhớ sâu sắc về mùa xuân Hà Nội.
Tình yêu tha thiết với mùa xuân:
“Cùng với mùa xuân trở lại, tim người ta dường như cũng trẻ hơn ra, và đập mạnh hơn trong những ngày đông tháng giá.”
“Ra ngoài trời, thấy ai cũng muốn yêu thương, về đến nhà lại cũng thấy yêu thương nữa.”
Nỗi nhớ da diết về mùa xuân quê hương:
“Người khách xa nhà nằm ngửa mặt lên trần, mơ lại những ngày xuân đã mất và cảm như tất cả những cái vui đẹp, say sưa đó thuộc vào một tiền kiếp xa xôi.”
Cảm giác say mê, rạo rực trước mùa xuân:
“Ngồi yên không chịu được. Nhựa sống ở trong người căng lên như máu căng lên trong lộc của loài nai.”
=> Cái “tôi” trữ tình của Vũ Bằng là một tâm hồn nhạy cảm, yêu thiên nhiên, trân trọng những giá trị truyền thống và luôn da diết nhớ thương quê hương.
Câu 4: Phân tích sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và trữ tình của thể loại tuỳ bút qua một vài biểu hiện cụ thể của văn bản.
Sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và trữ tình:
Yếu tố tự sự (kể chuyện, tả cảnh, sự việc):
Tác giả kể lại những phong tục, sinh hoạt mùa xuân của người Hà Nội:
Đi chơi xuân, thăm chùa, uống rượu đầu năm.
Thời tiết thay đổi sau rằm tháng Giêng.
Những chi tiết cụ thể giúp tái hiện không khí Tết truyền thống một cách sinh động.
Yếu tố trữ tình (cảm xúc, suy tư):
Cảm xúc dâng trào khi nhớ về mùa xuân: “Ấy đấy, cái mùa xuân thần thánh của tôi nó làm cho người ta muốn phát điên lên như thế đấy.”
Lời văn mang tính chất hình tượng, biểu cảm mạnh mẽ, sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật như so sánh, nhân hóa:
“Nhựa sống căng lên như máu căng lên trong lộc của loài nai.”
“Cái trăng tháng Giêng, non như người con gái mơn mởn đào tơ.”
=> Tùy bút Thương nhớ mùa xuân thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa tự sự và trữ tình, vừa kể chuyện, tả cảnh, vừa bộc lộ những rung động sâu sắc về quê hương.
Câu 5: Chi tiết nào về thiên nhiên (hoặc phong tục, con người) Hà Nội trong văn bản để lại ấn tượng đặc biệt đối với em? Vì sao?
Chi tiết để lại ấn tượng sâu sắc nhất đối với em là hình ảnh mùa xuân Hà Nội với “mưa riêu riêu, gió lành lạnh”.
Hình ảnh này gợi lên một mùa xuân rất riêng của miền Bắc, khác với sự ấm áp, rực rỡ của mùa xuân miền Nam.
Không khí lạnh nhẹ, có mưa phùn, gió xuân se se lạnh, tạo nên cảm giác vừa êm dịu, vừa lãng mạn.
Đây cũng là hình ảnh gắn liền với những kỷ niệm Tết cổ truyền của người Việt Nam, tạo nên nỗi nhớ quê hương da diết.
Câu 6: Em hiểu thêm được những gì về giá trị văn hoá dân tộc thông qua văn bản “Thương nhớ mùa xuân”?
Tác phẩm giúp em hiểu thêm về nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam, đặc biệt là trong dịp Tết:
Tết Nguyên Đán – nét văn hóa thiêng liêng:
Tết không chỉ là dịp sum vầy mà còn là khoảng thời gian gắn kết gia đình, tưởng nhớ tổ tiên.
Không khí ấm áp trong gia đình: “trước bàn thờ Phật, bàn thờ thánh, bàn thờ tổ tiên làm cho lòng anh ấm lạ ấm lùng”.
Tập tục ngày Tết của người Hà Nội:
Đi lễ chùa cầu may, bói Kiều đầu năm.
Mừng tuổi, uống rượu lấy may.
Không khí lễ hội, ca hát, xem chèo.
Tình yêu quê hương, gia đình gắn liền với Tết:
Đối với những người xa quê, mùa xuân không chỉ là thời gian đẹp nhất mà còn là khoảnh khắc của nỗi nhớ khắc khoải về quê hương.
Lưu ý: Nội dung hướng dẫn soạn bài Thương nhớ mùa xuân chỉ mang tính chất tham khảo!
Soạn bài Thương nhớ mùa xuân lớp 11 ngắn gọn, đầy đủ? Điều kiện để học sinh lớp 11 được lên lớp là gì? (Hình từ Internet)
Điều kiện để học sinh lớp 11 được lên lớp là gì?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 12 Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT quy định về điều kiện để học sinh lớp 11 được lên lớp như sau:
– Kết quả rèn luyện cả năm học (bao gồm kết quả đánh giá lại sau khi rèn luyện trong kì nghỉ hè theo quy định tại Điều 13 Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT) được đánh giá mức Đạt trở lên.
– Kết quả học tập cả năm học (bao gồm kết quả đánh giá lại các môn học theo quy định tại Điều 14 Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT) được đánh giá mức Đạt trở lên.
– Nghỉ học không quá 45 buổi trong một năm học (tính theo kế hoạch giáo dục 01 buổi/ngày được quy định trong Chương trình giáo dục phổ thông, bao gồm nghỉ học có phép và không phép, nghỉ học liên tục hoặc không liên tục).
Học sinh lớp 11 là bao nhiêu tuổi?
Căn cứ Điều 28 Luật Giáo dục 2019 có quy định về cấp học và độ tuổi của giáo dục phổ thông như sau:
– Giáo dục trung học phổ thông được thực hiện trong 03 năm học, từ lớp mười đến hết lớp mười hai. Học sinh vào học lớp mười phải có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở. Tuổi của học sinh vào học lớp mười là 15 tuổi và được tính theo năm.
– Trường hợp học sinh được học vượt lớp, học ở độ tuổi cao hơn tuổi quy định bao gồm:
+ Học sinh học vượt lớp trong trường hợp phát triển sớm về trí tuệ;
+ Học sinh học ở độ tuổi cao hơn tuổi quy định trong trường hợp học sinh học lưu ban, học sinh ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn, học sinh là người dân tộc thiểu số, học sinh là người khuyết tật, học sinh kém phát triển về thể lực hoặc trí tuệ, học sinh mồ côi không nơi nương tựa, học sinh thuộc hộ nghèo, học sinh ở nước ngoài về nước và trường hợp khác theo quy định của pháp luật.
Như vậy, theo quy định trên thì tuổi của học sinh vào học lớp 11 là 16 tuổi,. Tuy nhiên vẫn có trường hợp học sinh lớp 11 có độ tuổi vào học lớn hơn hoặc nhỏ hơn 16 tuổi, đó là trường hợp học sinh được học vượt lớp hoặc học ở độ tuổi cao hơn tuổi quy định.
Chuyên mục: Giáo Dục
Nguồn: THPT Phạm Kiệt
Giới thiệu tác giả cho website THPT Phạm Kiệt Sơn Hà
Tên tác giả: Khanh Nguyễn
Vai trò: Biên tập viên nội dung, người phụ trách thông tin và tin tức của THPT Phạm Kiệt Sơn Hà.
Giới thiệu:
Khanh Nguyễn là người chịu trách nhiệm cập nhật tin tức, sự kiện và hoạt động quan trọng của THPT Phạm Kiệt Sơn Hà. Với tinh thần trách nhiệm cao, tác giả mang đến những bài viết chất lượng, phản ánh chính xác những chuyển động trong nhà trường, từ các hoạt động đoàn thể đến công tác giảng dạy và thành tích của học sinh, giáo viên.
Với kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục và truyền thông, Khanh Nguyễn cam kết cung cấp những thông tin hữu ích, giúp phụ huynh, học sinh và giáo viên nắm bắt nhanh chóng các sự kiện quan trọng tại trường. Đặc biệt, tác giả luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến các phong trào thi đua, công tác đoàn thể và những thành tích nổi bật của trường trong từng năm học.
Lĩnh vực phụ trách:
Cập nhật tin tức về các hoạt động giáo dục tại trường.
Thông tin về các sự kiện, hội nghị, đại hội quan trọng.
Vinh danh thành tích của giáo viên, học sinh.
Truyền tải thông điệp của nhà trường đến phụ huynh và học sinh.
