Rỉ mật là hiện tượng rò rỉ dịch mật ra khỏi hệ thống đường mật, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Đây là một vấn đề liên quan đến gan, túi mật, ống mật, và toàn bộ hệ tiêu hóa. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, rỉ mật có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn.
Bài viết này của KTH GARDEN sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về rỉ mật: từ định nghĩa, các nguyên nhân phổ biến như sỏi mật, viêm túi mật, đến các triệu chứng như đau bụng, vàng da, và đặc biệt là các phương pháp chẩn đoán và điều trị hiệu quả, bao gồm cả phẫu thuật và dùng thuốc. Hãy cùng tìm hiểu để bảo vệ sức khỏe của mình!
Rỉ mật là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và biến chứng
Rỉ mật, hay còn gọi là rò rỉ dịch mật, là tình trạng mật – chất lỏng do gan sản xuất – rò rỉ ra khỏi đường mật, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Rỉ mật không phải là một bệnh riêng lẻ, mà là một triệu chứng của nhiều bệnh lý khác nhau ảnh hưởng đến hệ thống tiêu hóa, đặc biệt là gan, túi mật và ống mật. Hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và biến chứng của rỉ mật là cực kỳ quan trọng để có thể chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh những hậu quả đáng tiếc. Tôi, với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực này, sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra rỉ mật là sỏi mật. Sỏi mật, những viên đá nhỏ hình thành trong túi mật, có thể gây tắc nghẽn ống mật chủ, dẫn đến việc mật tích tụ và rò rỉ ra ngoài. Theo thống kê, khoảng 20% dân số trưởng thành bị sỏi mật, và một phần đáng kể trong số đó sẽ gặp phải tình trạng rỉ mật. Kích thước, số lượng và vị trí của sỏi mật sẽ quyết định mức độ nghiêm trọng của rỉ mật. Sỏi mật nhỏ có thể đi qua ống mật dễ dàng hơn, trong khi sỏi mật lớn hơn có thể gây tắc nghẽn hoàn toàn và dẫn đến rỉ mật mãn tính. Điều trị sỏi mật kịp thời bằng cách nội soi hoặc phẫu thuật là vô cùng quan trọng.
Bên cạnh sỏi mật, viêm đường mật cũng là một nguyên nhân đáng kể gây ra rỉ mật. Viêm đường mật có thể do nhiễm trùng, phản ứng tự miễn hoặc tắc nghẽn đường mật gây ra. Viêm nhiễm làm tổn thương các thành ống mật, tạo điều kiện cho mật rò rỉ ra ngoài. Đặc biệt, viêm đường mật cấp tính có thể gây ra rỉ mật nghiêm trọng, đe dọa tính mạng nếu không được điều trị nhanh chóng. Các trường hợp viêm đường mật mãn tính thường liên quan đến các bệnh lý khác, ví dụ như viêm tụy mạn tính hoặc xơ gan, làm tăng nguy cơ rỉ mật.
Ngoài ra, các nguyên nhân khác có thể gây ra rỉ mật bao gồm chấn thương vùng bụng, phẫu thuật vùng bụng (nhất là các cuộc phẫu thuật liên quan đến gan, túi mật và đường mật), khối u đường mật, dị tật bẩm sinh đường mật… Tỷ lệ rỉ mật sau phẫu thuật dao động tùy thuộc vào loại phẫu thuật và kỹ thuật thực hiện, nhưng luôn cần sự theo dõi sát sao của các bác sĩ để phát hiện sớm và xử lý kịp thời các biến chứng.
Việc nhận biết sớm các triệu chứng của rỉ mật rất quan trọng để có thể tìm kiếm sự trợ giúp y tế kịp thời. Triệu chứng phổ biến nhất của rỉ mật là đau bụng, thường là đau dữ dội ở vùng bụng trên phải, có thể lan ra lưng hoặc vai phải. Vàng da và vàng mắt cũng là những dấu hiệu đáng chú ý, do sự tích tụ bilirubin trong máu. Một số người bị rỉ mật còn gặp phải các triệu chứng như sốt, buồn nôn, nôn mửa, phân bạc màu và nước tiểu sẫm màu. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng một số người bị rỉ mật nhẹ có thể không có triệu chứng rõ rệt. Vì vậy, nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở vùng bụng, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức để được khám và tư vấn.
Biến chứng của rỉ mật rất đa dạng và nguy hiểm. Nếu không được điều trị kịp thời, rỉ mật có thể gây ra nhiễm trùng huyết, suy gan, viêm tụy cấp, và thậm chí tử vong. Mật rò rỉ vào ổ bụng có thể gây viêm phúc mạc, một tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng đe dọa tính mạng. Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của rỉ mật, các biến chứng này có thể xuất hiện với tốc độ khác nhau và gây ra các vấn đề sức khỏe dai dẳng. Một trường hợp hiếm gặp nhưng nguy hiểm là rỉ mật dẫn đến áp xe gan, đòi hỏi can thiệp y tế khẩn cấp.
[Link nội bộ đến phần Chẩn đoán rỉ mật] Để biết thêm về cách chẩn đoán rỉ mật, hãy xem phần tiếp theo của bài viết.
[Link ngoài đến trang web của Mayo Clinic về rỉ mật (ví dụ)] Bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin từ các nguồn y tế uy tín như Mayo Clinic.
Chẩn đoán rỉ mật: phương pháp xét nghiệm và hình ảnh
Rỉ mật là một vấn đề y tế nghiêm trọng đòi hỏi chẩn đoán chính xác và kịp thời để đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả. Quá trình chẩn đoán thường bao gồm sự kết hợp giữa các xét nghiệm máu, xét nghiệm hình ảnh và đôi khi là các thủ thuật xâm lấn ít hơn. Điều quan trọng là phải hiểu rằng không có một xét nghiệm đơn lẻ nào có thể xác định chắc chắn tình trạng rỉ mật. Thay vào đó, bác sĩ sẽ dựa vào sự kết hợp của các kết quả để đưa ra kết luận chính xác nhất.
Một trong những xét nghiệm đầu tiên được thực hiện là xét nghiệm máu. Xét nghiệm này sẽ kiểm tra các chỉ số như bilirubin (mật), phosphatase kiềm (ALP), gamma-glutamyl transferase (GGT) và aminotransferase. Sự gia tăng bất thường của các chỉ số này có thể cho thấy sự tắc nghẽn hoặc tổn thương ở hệ thống đường mật, gợi ý đến khả năng rỉ mật. Ví dụ, mức bilirubin cao trong máu có thể gây vàng da và vàng mắt, những triệu chứng phổ biến của tắc nghẽn đường mật. Tuy nhiên, những chỉ số này không đặc hiệu cho rỉ mật và có thể được tìm thấy trong nhiều bệnh lý khác của gan và đường mật. Bác sĩ cần phải xem xét toàn bộ bức tranh lâm sàng, không chỉ dựa vào các kết quả xét nghiệm máu.
Tiếp theo, các phương pháp hình ảnh đóng vai trò quan trọng trong việc xác định vị trí, mức độ và nguyên nhân gây rỉ mật. Siêu âm là phương pháp hình ảnh đầu tay được sử dụng thường xuyên vì tính dễ thực hiện, không xâm lấn và chi phí thấp. Siêu âm có thể giúp phát hiện sỏi mật, viêm túi mật, hoặc các bất thường khác trong cấu trúc của gan, túi mật và đường mật. Tuy nhiên, độ nhạy của siêu âm trong việc phát hiện rỉ mật nhỏ có thể bị hạn chế.
Chụp CT scan với hoặc không có chất cản quang có thể cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về hệ thống đường mật, giúp xác định vị trí và mức độ rỉ mật chính xác hơn. Chụp CT scan có độ nhạy cao hơn siêu âm, đặc biệt trong trường hợp rỉ mật nằm sâu bên trong. Phương pháp này cũng cho phép bác sĩ đánh giá các cấu trúc xung quanh, giúp tìm ra nguyên nhân gây rỉ mật như chấn thương, ung thư hoặc dị dạng bẩm sinh.
Chụp cộng hưởng từ mật (MRCP) là một phương pháp hình ảnh không xâm lấn, sử dụng từ trường và sóng vô tuyến để tạo ra hình ảnh chi tiết của hệ thống đường mật. MRCP có độ nhạy và độ đặc hiệu cao trong việc phát hiện rỉ mật, nhất là những rỉ mật nhỏ và khó phát hiện bằng các phương pháp khác. Tuy nhiên, MRCP thường tốn kém hơn và thời gian thực hiện lâu hơn so với siêu âm hoặc CT scan.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định nội soi ngược dòng tụy – mật (ERCP). Đây là một thủ thuật xâm lấn hơn, dùng một ống nội soi nhỏ được đưa vào qua miệng để quan sát trực tiếp đường mật và túi mật. ERCP không chỉ cho phép chẩn đoán chính xác vị trí rỉ mật mà còn cho phép bác sĩ thực hiện các thủ thuật điều trị như đặt stent vào đường mật bị tắc hoặc loại bỏ sỏi mật. ERCP là một thủ thuật xâm lấn, do đó, cần cân nhắc cẩn thận giữa lợi ích và rủi ro trước khi thực hiện.
Một số trường hợp hiếm gặp, cần phải tiến hành các xét nghiệm bổ sung như chụp cắt lớp vi tính (CT) scan mạch máu, chụp mạch máu chọn lọc, hoặc sinh thiết gan để xác định nguyên nhân và đánh giá mức độ nghiêm trọng của rỉ mật. Ví dụ, nếu nghi ngờ rỉ mật do ung thư, sinh thiết gan có thể là cần thiết để xác định loại ung thư và giai đoạn phát triển.
Việc lựa chọn phương pháp chẩn đoán phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm: triệu chứng của bệnh nhân, kết quả khám lâm sàng ban đầu, và khả năng tiếp cận các phương pháp hình ảnh hiện đại. Bác sĩ sẽ căn cứ vào từng trường hợp cụ thể để lựa chọn các xét nghiệm phù hợp nhất, đảm bảo việc chẩn đoán chính xác và hiệu quả.
Điều trị rỉ mật: từ phẫu thuật đến thuốc điều trị và chế độ ăn
Điều trị rỉ mật phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm nguyên nhân gây ra, mức độ nghiêm trọng và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Nhiều trường hợp đòi hỏi sự phối hợp giữa nhiều phương pháp điều trị. Việc lựa chọn phương pháp điều trị tối ưu cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa có kinh nghiệm.
Trong một số trường hợp rỉ mật nhẹ do viêm túi mật hoặc tắc nghẽn đường mật nhỏ, việc điều trị bằng thuốc là khả thi. Thuốc có thể được sử dụng để giảm viêm, giảm đau và ngăn ngừa nhiễm trùng. Thuốc kháng sinh thường được chỉ định để điều trị hoặc ngăn ngừa nhiễm trùng đường mật. Thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen có thể giúp làm giảm đau bụng. Tuy nhiên, việc chỉ dùng thuốc thường không đủ để giải quyết nguyên nhân gốc rễ của rỉ mật.
Đối với những trường hợp rỉ mật nghiêm trọng hơn, phẫu thuật thường là phương pháp điều trị cần thiết. Mục tiêu chính của phẫu thuật là loại bỏ nguyên nhân gây rỉ mật và khôi phục sự lưu thông bình thường của mật. Một số thủ thuật phẫu thuật thường được sử dụng bao gồm:
- Khâu vá ống mật: Đây là một thủ thuật phẫu thuật được thực hiện để sửa chữa các vết rò rỉ hoặc tổn thương nhỏ trên ống mật.
- Phẫu thuật cắt bỏ túi mật: Trong trường hợp rỉ mật là do sỏi mật hoặc viêm túi mật, phẫu thuật cắt bỏ túi mật có thể được tiến hành.
- Stenting đường mật: Trong trường hợp tắc nghẽn đường mật, stent (ống dẫn lưu nhỏ) có thể được đặt vào đường mật bị tắc để giúp mật lưu thông. Thủ thuật này có thể được thực hiện trong quá trình ERCP hoặc phẫu thuật mở.
- Ghép gan: Trong trường hợp rỉ mật nghiêm trọng và kéo dài do tổn thương gan nặng, việc ghép gan có thể được xem xét như một phương án điều trị cuối cùng.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân thường cần thời gian hồi phục và được theo dõi chặt chẽ để đảm bảo quá trình lành vết thương diễn ra tốt. Vật lý trị liệu có thể được chỉ định để giúp bệnh nhân phục hồi sức mạnh và vận động.
Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật, chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị rỉ mật. Một chế độ ăn lành mạnh, giàu chất xơ, ít chất béo và dễ tiêu hóa sẽ giúp giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa và hỗ trợ quá trình hồi phục. Bệnh nhân nên tránh các loại thực phẩm giàu chất béo, đồ ăn cay nóng, rượu bia và các chất kích thích khác. Uống đủ nước cũng rất quan trọng để giúp làm loãng mật và hỗ trợ chức năng gan.
Một chế độ ăn mẫu có thể bao gồm: rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên cám, thịt nạc, cá, và các loại đậu. Nên chia nhỏ các bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, chế độ ăn uống cần được tư vấn cụ thể bởi chuyên gia dinh dưỡng để đáp ứng nhu cầu cá nhân của từng bệnh nhân.
Việc kết hợp giữa điều trị bằng thuốc, phẫu thuật, và chế độ ăn uống phù hợp sẽ giúp bệnh nhân có cơ hội hồi phục tốt hơn và giảm nguy cơ biến chứng. Quan trọng là bệnh nhân cần tuân thủ nghiêm chỉnh phác đồ điều trị do bác sĩ chỉ định và thường xuyên theo dõi sức khỏe định kỳ.
Phòng ngừa rỉ mật: bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa
Phòng ngừa rỉ mật tập trung vào việc bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa nói chung và giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý có thể dẫn đến rỉ mật. Mặc dù không thể loại bỏ hoàn toàn nguy cơ, nhưng việc thực hiện một số biện pháp phòng ngừa có thể giúp giảm thiểu đáng kể rủi ro.
Một trong những yếu tố quan trọng nhất là duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng. Chế độ ăn giàu chất xơ, ít chất béo, hạn chế đồ ăn nhanh, đồ uống có ga và rượu bia giúp bảo vệ gan và đường mật khỏi bị tổn thương. Việc bổ sung đủ nước mỗi ngày cũng rất quan trọng trong việc hỗ trợ chức năng gan và đường mật. Một chế độ ăn giàu trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt là lý tưởng. Tránh ăn quá nhiều thức ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ.
Kiểm soát cân nặng ở mức hợp lý cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa rỉ mật. Béo phì là một yếu tố nguy cơ chính của nhiều bệnh lý về gan và đường mật, bao gồm cả sỏi mật và viêm túi mật, những nguyên nhân hàng đầu gây ra rỉ mật. Giảm cân nếu bạn thừa cân hoặc béo phì có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý này. Hãy kết hợp chế độ ăn uống hợp lý với tập thể dục đều đặn để đạt được mục tiêu kiểm soát cân nặng.
Thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ là cách phòng ngừa hiệu quả. Đặc biệt, những người có tiền sử gia đình mắc bệnh về gan, túi mật hoặc sỏi mật cần được kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các bất thường và điều trị kịp thời. Các xét nghiệm máu thường quy và siêu âm bụng có thể giúp phát hiện sớm các vấn đề về gan, túi mật và đường mật. Phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể ngăn ngừa rỉ mật và các biến chứng nguy hiểm.
Điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa kịp thời cũng rất quan trọng. Viêm đường mật, viêm túi mật, và các bệnh lý đường tiêu hóa khác nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến rỉ mật. Vì vậy, hãy đến gặp bác sĩ ngay khi bạn có các triệu chứng như đau bụng, vàng da, vàng mắt, buồn nôn, nôn hoặc sốt.
Cần lưu ý rằng, những người bị sỏi mật nên được tư vấn và theo dõi thường xuyên bởi bác sĩ để tránh nguy cơ rỉ mật. Trong trường hợp sỏi mật gây tắc nghẽn đường mật, phẫu thuật có thể là phương pháp điều trị cần thiết để ngăn ngừa rỉ mật và các biến chứng khác.
Cuối cùng, giữ cho cơ thể luôn khỏe mạnh bằng cách duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh, hạn chế stress, ngủ đủ giấc, và tập thể dục thường xuyên là những yếu tố quan trọng góp phần vào sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý về gan, túi mật và đường mật, từ đó giúp phòng ngừa rỉ mật hiệu quả.
Vai trò của gan, túi mật và ống mật trong quá trình bài tiết mật
Gan, túi mật và ống mật là bộ ba quan trọng trong hệ thống tiêu hóa, đặc biệt trong quá trình bài tiết mật. Mật, một chất lỏng màu vàng đến nâu sẫm, đóng vai trò thiết yếu trong quá trình tiêu hóa và hấp thu chất béo. Hiểu rõ vai trò của từng thành phần này sẽ giúp bạn hiểu hơn về nguyên nhân và cách phòng ngừa rỉ mật.
Gan, là cơ quan lớn nhất trong cơ thể, đảm nhiệm vai trò sản xuất mật. Mỗi ngày, gan của một người trưởng thành khỏe mạnh sản xuất khoảng 800-1000ml mật. Mật được tạo ra từ các tế bào gan (hepatocytes) thông qua một quá trình phức tạp liên quan đến việc bài tiết các chất từ máu vào trong các ống dẫn mật nhỏ. Thành phần của mật bao gồm nước, muối mật, cholesterol, bilirubin (sắc tố mật), phospholipid và các chất điện giải khác. Muối mật, một trong những thành phần quan trọng nhất của mật, là chất hoạt động bề mặt giúp phân hủy các giọt chất béo lớn thành các giọt nhỏ hơn, tăng diện tích bề mặt cho các enzyme tiêu hóa lipase hoạt động hiệu quả hơn. Sự thiếu hụt hoặc bất thường trong quá trình sản xuất mật bởi gan có thể dẫn đến nhiều vấn đề tiêu hóa, bao gồm cả rỉ mật.
Sau khi được gan sản xuất, mật được vận chuyển đến túi mật thông qua hệ thống ống dẫn mật. Túi mật, một cơ quan nhỏ hình quả lê nằm dưới gan, có chức năng như một “bể chứa” mật. Túi mật có khả năng cô đặc mật lên đến 10 lần, giúp tiết kiệm không gian lưu trữ và đảm bảo mật được tiết ra với nồng độ thích hợp khi cần thiết. Trong giai đoạn giữa các bữa ăn, mật được lưu trữ trong túi mật. Khi thức ăn có chứa chất béo đi vào tá tràng, hormon cholecystokinin (CCK) được giải phóng, kích thích túi mật co bóp và đẩy mật xuống ruột non thông qua ống mật chủ. Một số trường hợp tắc nghẽn ở túi mật cũng góp phần gây nên rỉ mật. Ví dụ như sỏi mật làm tắc nghẽn ống dẫn mật từ túi mật ra ngoài, khiến mật bị ứ đọng và gây nên tình trạng viêm nhiễm.
Ống mật chủ, là một ống dẫn dài nối túi mật với tá tràng. Nó là đường dẫn chính cho mật từ gan và túi mật đến ruột non. Mật được vận chuyển qua ống mật chủ và đổ vào tá tràng, hỗ trợ quá trình tiêu hóa và hấp thu chất béo. Vị trí chiến lược của ống mật chủ làm cho nó dễ bị tổn thương bởi sỏi mật, viêm nhiễm hoặc khối u, gây ra tắc nghẽn và dẫn đến rỉ mật. Một số trường hợp tắc ống mật chủ cần được can thiệp y tế kịp thời để tránh biến chứng nguy hiểm.
Tìm kiếm sự trợ giúp y tế khi nghi ngờ rỉ mật
Nhận biết sớm các dấu hiệu của rỉ mật là điều vô cùng quan trọng để có thể điều trị kịp thời và hiệu quả, giảm thiểu biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, nhiều triệu chứng của rỉ mật lại khá mơ hồ và dễ nhầm lẫn với các vấn đề tiêu hóa khác. Vì vậy, việc tìm kiếm sự trợ giúp y tế kịp thời khi bạn nghi ngờ mình đang bị rỉ mật là vô cùng cần thiết.
Nếu bạn gặp phải các triệu chứng như đau bụng dữ dội, vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu, phân nhạt màu, sốt cao, buồn nôn, nôn mửa, hoặc đau vùng thượng vị kéo dài, hãy liên hệ ngay với bác sĩ hoặc đến bệnh viện để được khám và chẩn đoán. Đừng tự ý điều trị tại nhà, vì điều này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng, hỏi về tiền sử bệnh, và chỉ định các xét nghiệm cần thiết như xét nghiệm máu (đánh giá chức năng gan, bilirubin), siêu âm bụng, chụp CT scan, hoặc nội soi đường mật để xác định nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của rỉ mật. Dựa trên kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, có thể bao gồm phẫu thuật, thuốc men, hoặc thay đổi chế độ ăn uống. Việc điều trị sớm và đúng cách sẽ giúp cải thiện tình trạng bệnh, tránh biến chứng nguy hiểm như viêm tụy cấp, nhiễm trùng huyết, suy gan, và thậm chí tử vong. Thời gian phục hồi sau điều trị sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguyên nhân gây bệnh, mức độ nghiêm trọng, và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Trong một số trường hợp, bệnh nhân cần phải nằm viện để theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe và điều trị tích cực. Luôn tuân thủ chỉ định của bác sĩ và tái khám định kỳ để theo dõi quá trình hồi phục và phòng ngừa tái phát. Một chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất xơ và hạn chế chất béo bão hòa cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi và phòng ngừa rỉ mật. Hãy nhớ rằng, sức khỏe của bạn là vô cùng quý giá, hãy chủ động chăm sóc và tìm kiếm sự trợ giúp y tế khi cần thiết. Bạn nên chủ động thăm khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý liên quan đến gan, túi mật và ống mật, tránh gây nên biến chứng nguy hiểm.
