Mẫu phân tích bài thơ Ngày xuân
Anh Thơ là một trong những nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ Mới với phong cách thơ thiên về miêu tả, tái hiện khung cảnh thôn quê thanh bình, giàu chất trữ tình. Bài thơ Ngày xuân là một bức tranh xuân tươi sáng, trong trẻo, gợi lên không khí rộn ràng của một miền quê Bắc Bộ khi đất trời vào xuân. Qua đó, nhà thơ không chỉ bộc lộ tình yêu thiên nhiên, quê hương mà còn thể hiện cái nhìn tinh tế, nhẹ nhàng đầy nữ tính.
Mở đầu bài thơ, tác giả đã phác họa một khung cảnh mùa xuân nhẹ nhàng, tươi mới nhưng không quá rực rỡ:
Trời hơi lạnh và nắng vàng hơi hửng
Lúa xanh đồng rợn sóng tận chân mây
Câu thơ đầu tiên đã gợi lên cái se lạnh dịu dàng của tiết trời mùa xuân, ánh nắng vàng ấm áp không quá chói chang mà chỉ “hơi hửng” – một nét chấm phá tinh tế, gợi cảm giác êm đềm của buổi sáng xuân. Hình ảnh cánh đồng lúa xanh bát ngát, gợn sóng theo từng cơn gió, kéo dài đến tận chân trời gợi lên không gian rộng lớn, bao la và đầy sức sống.
Không chỉ có đồng lúa, bầu trời cũng trở nên sinh động với hình ảnh:
Vài con én liệng ngang trời lơ lửng,
Từng lũ cò phấp phới đậu rồi bay.
Chim én – loài chim báo hiệu mùa xuân – xuất hiện với những vòng bay lơ lửng, tạo nên một nét chấm phá động trong bức tranh thiên nhiên. Những cánh cò bay là là trên đồng, “phấp phới đậu rồi bay” tạo nên một khung cảnh thanh bình và quen thuộc của làng quê. Thiên nhiên trong thơ Anh Thơ không chỉ đẹp mà còn có sự vận động nhẹ nhàng, mang đến cảm giác yên bình, thư thái.
Nếu bốn câu thơ đầu vẽ nên khung cảnh thiên nhiên mùa xuân tươi đẹp thì những câu thơ tiếp theo lại tập trung khắc họa không khí lễ hội nhộn nhịp của con người:
Dọc đường cỏ ven sông cùng trẩy hội,
Những bà già lần hạt nhẩm cầu kinh
Con đường ven sông trở nên đông vui khi mọi người nô nức đi trẩy hội. Hình ảnh những bà già chậm rãi lần tràng hạt, miệng nhẩm cầu kinh tạo nên sự tương phản nhẹ nhàng với không khí rộn ràng xung quanh. Đó là nét đẹp của tín ngưỡng, của đời sống tâm linh vốn gắn bó mật thiết với người dân làng quê.
Bức tranh xuân càng thêm rộn rã với sự xuất hiện của những cô gái trẻ:
Lũ con gái rộn ràng cười nói, nói
Khoe hàm răng đen nhánh, mắt đa tình.
Hình ảnh những cô gái cười nói vui vẻ, nụ cười duyên dáng với hàm răng đen nhánh – một nét đẹp đặc trưng của người phụ nữ Việt Nam thời bấy giờ – đã làm cho bức tranh xuân trở nên đầy sức sống. Đôi mắt “đa tình” không chỉ gợi lên nét đẹp duyên dáng mà còn chứa đựng những rung động đầu đời, những cảm xúc bẽn lẽn mà ngọt ngào của tuổi trẻ.
Cùng mấy cậu áo là, quần lụa mới
Tập lê giày như tập nhấc chân đi.
Không chỉ có các cô gái, những chàng trai cũng xuất hiện trong bộ áo quần mới tinh, còn bỡ ngỡ với đôi giày lần đầu đi. Chỉ một chi tiết “tập lê giày như tập nhấc chân đi” cũng đủ để gợi lên nét đáng yêu, ngây ngô của những chàng trai quê, làm cho bức tranh làng quê ngày xuân càng thêm sinh động.
Cảnh vật và con người như hòa quyện vào nhau, cùng vui chung trong niềm vui của mùa xuân:
Trong khi gió ngang đường tung phấp phới
Giải yếm đào cùng với giải khăn thi.
Câu thơ khép lại bài thơ là một hình ảnh đầy chất thơ: những chiếc yếm đào, những dải khăn thi mềm mại bay trong gió, tạo nên một khung cảnh rực rỡ, vui tươi, đầy màu sắc. Những chi tiết ấy làm nổi bật vẻ đẹp duyên dáng, e ấp của người con gái và sự thanh bình, tươi vui của không khí lễ hội mùa xuân.
Ngày xuân mang đậm phong cách thơ của Anh Thơ với nghệ thuật tả cảnh giàu chất hội họa và cách sử dụng từ ngữ tinh tế. Bài thơ không chỉ khắc họa thiên nhiên mà còn lồng ghép hình ảnh con người, tạo nên một bức tranh mùa xuân trọn vẹn, tươi vui. Ngoài ra, bài thơ cũng kết hợp hài hòa giữa tả cảnh và tả người một cách khéo léo, tạo nên sự hài hòa giữa thiên nhiên và đời sống con người.
Bài thơ Ngày xuân của Anh Thơ không chỉ đơn thuần là một bức tranh mùa xuân mà còn là bức tranh của một miền quê yên bình, tràn đầy sức sống. Thiên nhiên và con người hòa quyện trong không khí rộn ràng của ngày hội xuân, thể hiện nét đẹp dung dị, thanh thoát của làng quê Việt Nam. Qua đó, tác giả thể hiện tình yêu quê hương sâu sắc cùng cái nhìn tinh tế, đầy nữ tính về thiên nhiên và cuộc sống.
Chuyên mục: Giáo Dục
Nguồn: THPT Phạm Kiệt

Giới thiệu tác giả cho website THPT Phạm Kiệt Sơn Hà
Tên tác giả: Khanh Nguyễn
Vai trò: Biên tập viên nội dung, người phụ trách thông tin và tin tức của THPT Phạm Kiệt Sơn Hà.
Giới thiệu:
Khanh Nguyễn là người chịu trách nhiệm cập nhật tin tức, sự kiện và hoạt động quan trọng của THPT Phạm Kiệt Sơn Hà. Với tinh thần trách nhiệm cao, tác giả mang đến những bài viết chất lượng, phản ánh chính xác những chuyển động trong nhà trường, từ các hoạt động đoàn thể đến công tác giảng dạy và thành tích của học sinh, giáo viên.
Với kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục và truyền thông, Khanh Nguyễn cam kết cung cấp những thông tin hữu ích, giúp phụ huynh, học sinh và giáo viên nắm bắt nhanh chóng các sự kiện quan trọng tại trường. Đặc biệt, tác giả luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến các phong trào thi đua, công tác đoàn thể và những thành tích nổi bật của trường trong từng năm học.
Lĩnh vực phụ trách:
Cập nhật tin tức về các hoạt động giáo dục tại trường.
Thông tin về các sự kiện, hội nghị, đại hội quan trọng.
Vinh danh thành tích của giáo viên, học sinh.
Truyền tải thông điệp của nhà trường đến phụ huynh và học sinh.