Mẫu dàn ý phân tích nhân vật trong tác phẩm văn học?
1.Phân tích nhân vật An trong tác phẩm Đi lấy mật
I. Mở bài
Giới thiệu tác phẩm và tác giả:
Đi lấy mật là một truyện ngắn tiêu biểu của Nguyễn Văn Học, tái hiện cuộc sống lao động gắn bó với thiên nhiên của người nông dân vùng núi rừng.
Tác phẩm không chỉ phản ánh vẻ đẹp lao động mà còn gửi gắm thông điệp về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên.
Giới thiệu nhân vật An:
An là nhân vật chính của truyện, hiện thân của người lao động kiên cường và yêu thiên nhiên.
Hành trình đi lấy mật của An mang đậm ý nghĩa biểu tượng về sự gắn kết giữa con người và môi trường sống.
Nêu vấn đề cần phân tích:
Phân tích nhân vật An để làm nổi bật tính cách dũng cảm, trí tuệ, và tình yêu quê hương sâu sắc.
II. Thân bài
1. Hoàn cảnh và bối cảnh sống của nhân vật
An sống ở một vùng rừng núi, nơi thiên nhiên vừa là nguồn sống, vừa là thử thách lớn.
Công việc lấy mật gắn liền với hiểm nguy từ rừng sâu nhưng cũng thể hiện sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên.
Bối cảnh sống hình thành nên tính cách mạnh mẽ, quyết tâm vượt khó ở An.
2. Phẩm chất và tính cách của nhân vật
Dũng cảm:
An không ngại đối mặt với rừng sâu, thú dữ, hay những cơn mưa rừng bất chợt.
Hình ảnh An trèo lên cây mật cao vút để lấy từng giọt mật vàng cho thấy ý chí phi thường.
Khéo léo và trí tuệ:
An quan sát tập tính loài ong, chọn thời điểm và cách lấy mật phù hợp.
Anh hiểu thiên nhiên và hành động với sự cẩn trọng, tránh làm tổn hại đến môi trường.
Yêu thiên nhiên và quê hương:
An trân trọng rừng núi – nơi nuôi dưỡng con người và mang lại cuộc sống.
Anh chỉ lấy mật vừa đủ, để lại phần cho ong tiếp tục duy trì tổ.
3. Hành động và suy nghĩ của nhân vật
Hành động:
Từng bước vượt suối, leo cây, và lấy mật được miêu tả chi tiết, cho thấy sự khéo léo và cẩn thận.
Mỗi hành động là minh chứng cho tinh thần lao động nghiêm túc và ý thức gìn giữ thiên nhiên.
Suy nghĩ:
An luôn mơ ước cuộc sống đủ đầy cho bản thân và cộng đồng.
Tâm hồn trong sáng, hướng thiện của An được bộc lộ qua những suy tư mộc mạc, giản dị.
4. Ý nghĩa biểu tượng và giá trị của nhân vật
An đại diện cho con người lao động kiên cường, dũng cảm đối mặt với thử thách.
Nhân vật truyền tải thông điệp về sự gắn kết bền chặt giữa con người và thiên nhiên:
Thiên nhiên là nguồn sống cần được trân trọng, không phải đối thủ để khai thác.
Qua nhân vật An, Nguyễn Văn Học ca ngợi vẻ đẹp lao động và khẳng định rằng lao động chính là con đường dẫn đến hạnh phúc.
III. Kết bài
Khẳng định giá trị của nhân vật:
Nhân vật An là hiện thân của con người lao động chân chính, dũng cảm và sáng tạo.
Hành trình lấy mật là biểu tượng đẹp của sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên.
Đánh giá cảm nhận cá nhân:
Hình ảnh An để lại ấn tượng sâu sắc về một con người giản dị nhưng phi thường.
Nhân vật không chỉ gợi cảm hứng về lao động mà còn khơi gợi ý thức trách nhiệm với môi trường trong mỗi người đọc.
2. Phân tích nhân vật Huấn Cao trong tác phẩm Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân
I. Mở bài
Giới thiệu tác giả và tác phẩm:
Nguyễn Tuân là một nhà văn lớn của văn học Việt Nam, nổi tiếng với phong cách viết tài hoa và ngôn ngữ giàu hình ảnh.
Chữ người tử tù là truyện ngắn tiêu biểu trong tập Vang bóng một thời, tái hiện vẻ đẹp của nhân cách và tài năng con người trong hoàn cảnh khắc nghiệt.
Giới thiệu nhân vật Huấn Cao:
Huấn Cao là nhân vật trung tâm của truyện, biểu tượng cho vẻ đẹp của tài năng, khí phách và lòng nhân cách cao cả.
Tác phẩm đã khắc họa sâu sắc hình tượng Huấn Cao như một con người vĩ đại ngay cả trong hoàn cảnh bị áp bức.
Nêu vấn đề cần phân tích:
Phân tích nhân vật Huấn Cao để làm nổi bật vẻ đẹp của tài năng, khí phách và tấm lòng nhân hậu.
II. Thân bài
1. Hoàn cảnh sống và vị trí của Huấn Cao trong tác phẩm
Huấn Cao là một nhà nho tài hoa, nổi tiếng với tài viết chữ đẹp.
Ông là thủ lĩnh khởi nghĩa chống lại triều đình phong kiến, nhưng bị bắt và chờ ngày hành hình.
Hoàn cảnh tù đày, cái chết cận kề không làm lu mờ nhân cách và tài năng của Huấn Cao.
2. Phân tích các phẩm chất của nhân vật Huấn Cao
Tài năng kiệt xuất:
Huấn Cao nổi tiếng với tài viết chữ đẹp, được người đời ngưỡng mộ.
Chữ của ông không chỉ đẹp về mặt thẩm mỹ mà còn chứa đựng tư tưởng và khí phách của người quân tử.
Khí phách hiên ngang:
Trong ngục tù, ông vẫn giữ được phong thái ung dung, không cúi đầu trước cường quyền.
Sự khinh bỉ của ông đối với bọn cai ngục ban đầu thể hiện rõ qua thái độ thờ ơ, lạnh nhạt.
Tấm lòng nhân hậu:
Dù ban đầu xem thường viên quản ngục, nhưng khi hiểu tấm lòng tri kỷ của ông ta, Huấn Cao sẵn sàng tặng chữ.
Hành động cho chữ trong hoàn cảnh đặc biệt – trong tù – là biểu tượng của sự chiến thắng về tinh thần.
3. Cảnh cho chữ – đỉnh cao tư tưởng nghệ thuật của Nguyễn Tuân
Không gian và thời gian:
Cảnh cho chữ diễn ra trong một không gian đặc biệt: nhà tù hôi hám, ẩm thấp – nơi không thuộc về nghệ thuật.
Đây là một nghịch cảnh: cái cao cả, thanh tao đối lập với sự tối tăm, nhơ bẩn.
Ý nghĩa của cảnh cho chữ:
Thể hiện sự chiến thắng của cái đẹp, cái cao thượng trước cái xấu, cái thấp hèn.
Qua đó, Nguyễn Tuân khẳng định sức mạnh trường tồn của cái đẹp và nhân cách con người.
4. Ý nghĩa biểu tượng của nhân vật Huấn Cao
Biểu tượng của tài năng và nhân cách:
Huấn Cao là biểu tượng của người nghệ sĩ chân chính, luôn giữ vững tinh thần trong mọi hoàn cảnh.
Tư tưởng của Nguyễn Tuân:
Ca ngợi cái đẹp gắn liền với cái thiện, cái đẹp có sức mạnh cảm hóa con người.
Phản ánh khát vọng về sự hòa hợp giữa cái đẹp và nhân cách trong xã hội.
III. Kết bài
Khẳng định giá trị nhân vật:
Huấn Cao là hình tượng điển hình cho vẻ đẹp của tài năng và khí phách, là biểu tượng của sự bất khuất trước cường quyền.
Tác phẩm để lại dấu ấn sâu sắc nhờ hình tượng Huấn Cao và nghệ thuật độc đáo của Nguyễn Tuân.
Đánh giá cảm nhận cá nhân:
Nhân vật Huấn Cao không chỉ đại diện cho vẻ đẹp cổ điển mà còn mang ý nghĩa hiện đại về sự gìn giữ nhân cách và cái đẹp trong mọi hoàn cảnh.
Tác phẩm giúp người đọc hiểu rõ hơn giá trị của tài năng và đạo đức con người trong cuộc sống.
Chuyên mục: Giáo Dục
Nguồn: THPT Phạm Kiệt
