Bài thơ Thời gian (Văn Cao): Tác giả, tác phẩm, bố cục

Bài thơ Thời gian là một trong những bài thơ trữ tình tiêu biểu của Văn Cao. Bài thơ là...

Thời gian: Tháng 2 26, 2025 Tác giả: Trường THPT Phạm Kiệt

Bài thơ Thời gian là một trong những bài thơ trữ tình tiêu biểu của Văn Cao. Bài thơ là những suy tư của tác giả về thời gian. Văn Cao là một trong những nghệ sĩ đa tài, tuy vậy những sáng tác của ông đều thể hiện được cá tính riêng.

Cùng The POET Magazine tìm hiểu thông tin chung về tác giả và tác phẩm. Từ đó hiểu hơn về giá trị của bài thơ này.

Nội dung Thời gian của Văn Cao

Thời gian qua kẽ tay

Làm khô những chiếc lá

Kỉ niệm trong tôi

Rơi

như tiếng sỏi

trong lòng giếng cạn

Riêng những câu thơ

còn xanh

Riêng những bài hát

còn xanh

Và đôi mắt em

như hai giếng nước.

Xuân Đinh Mão, 2/1987

bài thơ Thời gianTìm hiểu về bài thơ

Tổng quan tác phẩm Thời gian lớp 11 Chân trời sáng tạo

Tác phẩm Thời gian là những chiêm nghiệm và suy tư của tác giả về thời gian cũng như cuộc sống con người. Nhà văn đã rất khéo léo khi kết hợp những biện pháp nghệ thuật vào trong bài. Đặc biệt hơn khi tác phẩm này được viết theo thể thơ tự do. Qua đó, gợi cho người đọc cảm giác giản dị, trầm lắng và giàu chất suy tưởng. Tất cả những yếu tố nghệ thuật kết hợp đã tạo nên những áng thơ đậm chất trữ tình.

Tác giả Văn Cao

Văn Cao (1923 – 1995) quê gốc ở Nam Định nhưng ông sinh ra và lớn lên ở thành phố Hải Phòng. Ông là một trong số những nghệ sĩ đa tài có ảnh hưởng lớn đối với nền nghệ thuật Việt Nam đương đại. Không chỉ hoạt động ở lĩnh vực thơ ca, ông còn am hiểu nhiều về âm nhạc và hội họa.

Một số tác phẩm tiêu biểu bao gồm tập thơ Lá. Ngoài ra, Văn Cao còn là tác giả của nhiều ca khúc như Tiến quân ca, Làng tôi, Trường ca sông Lô, Mùa xuân đầu tiên,…

Nội dung chính của bài thơ Thời gian

Thời gian Văn Cao là những suy tư của tác giả về quy luật thời gian. Qua đó, thể hiện niềm tin mãnh liệt của người nghệ sĩ vào sự trường tồn nghệ thuật và tình yêu.

thời gian văn caothời gian văn caoTác phẩm thể hiện những suy tư của tác giả

Hoàn cảnh sáng tác Thời gian

Bài thơ được sáng tác vào mùa xuân năm Đinh Mão (tháng 2 năm 1987). Văn Cao khi ấy đã ở độ tuổi xế chiều, ông viết bài thơ này để giãi bày tâm sự về ý nghĩa cuộc sống, nghệ thuật cũng như quan niệm tình yêu sau một chặng đường đời đã trải qua.

Đến năm 1988, tác phẩm được in trong tập thơ Lá.

Bố cục bài thơ

Bố cục bài thơ gồm 2 phần:

  • Phần 1: Sáu dòng thơ đầu – Sức mạnh tàn phá của thời gian.
  • Phần 2: Sáu dòng thơ cuối – Những điều bất chấp quy luật khắc nghiệt của thời gian.

Thể thơ – thể loại của tác phẩm

Bài thơ được sáng tác theo thể thơ tự do, số câu trong mỗi đoạn có sự khác nhau. Các câu thơ trong bài gần như không theo vần thơ nào. Điều này nhằm nhấn mạnh cảm xúc của tác giả khi nhắc đến quy luật của thời gian.

Biện pháp tu từ được tác giả sử dụng trong bài thơ là gì?

Những biện pháp tu từ được Văn Cao sử dụng bao gồm:

  • Điệp ngữ
  • So sánh
  • Ẩn dụ

Văn Cao dùng các biện pháp tu từ kết hợp với cách ngắt dòng, ngắt nhịp đặc biệt nhằm nhấn mạnh vấn đề thời gian đối với cuộc sống con người.

Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong bài là gì?

Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong bài thơ là biểu cảm. Tác giả muốn bày tỏ nỗi niềm da diết của chính mình về thời gian và cuộc sống.

Sơ đồ tư duy Thời gian – Văn Cao

Tổng hợp những nội dung kiến thức trọng tâm của tác phẩm thông qua sơ đồ tư duy. Tham khảo những thông tin được tổng hợp giúp học sinh hiểu rõ về bài thơ này.

Sơ đồ tư duy tác phẩm Thời gianSơ đồ tư duy tác phẩm Thời gianSơ đồ tư duy tác phẩm

Kết luận

Bài thơ Thời gian là một tác phẩm thể hiện sự suy ngẫm sâu sắc về mối quan hệ thời gian, cuộc sống và con người. Dưới ngòi bút tài tình của Văn Cao, những câu thơ đã gợi lên trong lòng mỗi người đọc suy nghĩ và cảm nhận sâu xa về sự tuần hoàn của thời gian và cuộc sống.

▼ Bài Viết Liên Quan